AIDS (HIV Λοίμωξη)
Ο ιός HIV (Human Immunodeficiency Virus – Ιός της Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας) είναι ένας ιός που προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, καθιστώντας τον οργανισμό ευάλωτο σε λοιμώξεις και ασθένειες που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα μπορούσε να αντιμετωπίσει.
Όταν η λοίμωξη εξελιχθεί σε προχωρημένο στάδιο, οδηγεί στο AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome – Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας*).*
Ουσιαστικά, ο HIV είναι το αίτιο, ενώ το AIDS είναι το τελικό στάδιο της λοίμωξης, κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα έχει υποστεί σοβαρή βλάβη. Ο ιός προσβάλλει κυρίως τα κύτταρα CD4 (helper T cells), τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την άμυνα του οργανισμού.
Αίτια και Τρόποι Μετάδοσης
Η λοίμωξη από HIV μεταδίδεται κυρίως:
Μέσω σεξουαλικής επαφής (κολπικής, πρωκτικής ή στοματικής) χωρίς προφυλάξεις με μολυσμένο άτομο.
Με τη χρήση κοινών βελονών ή συριγγών μεταξύ χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών.
Από τη μητέρα στο παιδί, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή μέσω θηλασμού.
Με επαγγελματική έκθεση σε αίμα ή βιολογικά υγρά (κυρίως σε υγειονομικό προσωπικό).
Η χρήση προφυλακτικού σε κάθε μορφή σεξουαλικής επαφής και η αποφυγή κοινής χρήσης αιχμηρών αντικειμένων αποτελούν τα αποτελεσματικότερα μέτρα πρόληψης.
Συμπτώματα και Εξέλιξη της Νόσου
Στα αρχικά στάδια, ο HIV μπορεί να μην προκαλεί εμφανή συμπτώματα ή να μοιάζει με μια απλή ιογενή λοίμωξη (πυρετός, πονόλαιμος, κόπωση, διογκωμένοι λεμφαδένες).
Χωρίς θεραπεία, ο ιός εξελίσσεται σταδιακά, μειώνοντας τα επίπεδα των κυττάρων CD4 και οδηγώντας τελικά στην εμφάνιση του AIDS, όπου εμφανίζονται σοβαρές λοιμώξεις και κακοήθειες.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις αίματος, που ανιχνεύουν είτε τα αντισώματα που παράγει ο οργανισμός ενάντια στον ιό είτε το ίδιο το γενετικό υλικό του HIV.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς επιτρέπει την άμεση έναρξη θεραπείας και τον περιορισμό της μετάδοσης.
Θεραπεία
Αν και δεν υπάρχει οριστική ίαση, σήμερα η HIV λοίμωξη θεωρείται χρόνια αλλά διαχειρίσιμη νόσος.
Η θεραπευτική αγωγή βασίζεται σε αντιρετροϊκά φάρμακα (ART), τα οποία αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό του ιού, διατηρούν τα επίπεδα του ανοσοποιητικού και προσφέρουν φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής στους ασθενείς.
Η σωστή συμμόρφωση στη θεραπεία εξασφαλίζει:
Καταστολή του ιού σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα
Μη μεταδοτικότητα μέσω σεξουαλικής επαφής
Διατήρηση καλής ποιότητας ζωής
Ο ιατρός απαντά στις πιο συχνές ερωτήσεις για τον HIV / AIDS
Η μόνη αξιόπιστη μέθοδος είναι η αιματολογική εξέταση για ανίχνευση του ιού ή των αντισωμάτων που παράγει ο οργανισμός. Τα συμπτώματα δεν είναι πάντα εμφανή, ειδικά στα πρώτα στάδια, γι’ αυτό και ο τακτικός έλεγχος είναι απαραίτητος.
Ο ιός μεταδίδεται κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις, κοινής χρήσης βελονών, καθώς και από μητέρα σε παιδί κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό ή τον θηλασμό. Δεν μεταδίδεται με την απλή επαφή, το φιλί, το φαγητό ή τα κουνούπια.
Δεν υπάρχει οριστική ίαση, ωστόσο η αντιρετροϊκή θεραπεία (ART) ελέγχει πλήρως τη λοίμωξη. Με τη σωστή και σταθερή αγωγή, τα επίπεδα του ιού μειώνονται τόσο ώστε να είναι μη ανιχνεύσιμα και μη μεταδοτικά.
Στα αρχικά στάδια, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα όπως πυρετός, κόπωση, πονόλαιμος, διογκωμένοι λεμφαδένες και εξάνθημα — παρόμοια με μιας απλής ίωσης. Πολλοί όμως ασθενείς δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα για μεγάλο διάστημα.
Ναι. Χάρη στη σύγχρονη θεραπεία, τα άτομα που λαμβάνουν σωστά την αγωγή μπορούν να έχουν φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής, να εργάζονται, να δημιουργούν οικογένεια και να ζουν χωρίς περιορισμούς.
Η συνεπής χρήση προφυλακτικού, η αποφυγή κοινής χρήσης αιχμηρών αντικειμένων, ο τακτικός έλεγχος και η ενημέρωση αποτελούν τα πιο αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης. Επίσης, υπάρχουν προληπτικά σχήματα (PrEP) για άτομα υψηλού κινδύνου.