Σύφιλη – Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται
Η σύφιλη είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα που προκαλείται από το βακτήριο Treponema pallidum (ωχρά σπειροχαίτη). Μεταδίδεται κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αρκεί ακόμα και η απλή δερματική επαφή, καθώς το βακτήριο μπορεί να εισέλθει στον οργανισμό μέσω μικροσκοπικών διαβρώσεων του δέρματος.
Επιπλέον, η σύφιλη μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη, προκαλώντας συγγενή σύφιλη, μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.
Στάδια και συμπτώματα της νόσου
Η σύφιλη εξελίσσεται σε στάδια, με διαφορετικά συμπτώματα σε κάθε φάση:
1. Πρωτογενής σύφιλη
Εμφανίζεται συνήθως 2–3 εβδομάδες μετά τη μόλυνση με τη δημιουργία ενός ή περισσότερων ανώδυνων ελκών (συφιλιδικά έλκη) στα γεννητικά όργανα ή τη στοματική περιοχή. Συχνά ο ασθενής δεν αντιλαμβάνεται τα έλκη, τα οποία επουλώνονται αυτόματα μέσα σε 4–6 εβδομάδες χωρίς θεραπεία.
2. Δευτερογενής σύφιλη
Λίγες εβδομάδες μετά, μπορεί να εμφανιστούν εξανθήματα στον κορμό, που εξαπλώνονται στο υπόλοιπο σώμα, καθώς και συμπτώματα παρόμοια με γρίπη (πυρετός, κόπωση, πονόλαιμος). Οι βλάβες επιμένουν για εβδομάδες ή και μήνες.
Περίπου το 33% των αθεράπευτων ασθενών της πρώτης φάσης θα περάσει στο δεύτερο στάδιο.
3. Λανθάνουσα σύφιλη
Σε αυτό το στάδιο δεν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα, ωστόσο η νόσος παραμένει ενεργή στον οργανισμό. Μετά από κάποιο διάστημα, παύει να είναι μεταδοτική, αλλά μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια.
Περίπου 1 στους 4 ασθενείς που δεν έλαβαν θεραπεία στο δεύτερο στάδιο, μπορεί να παρουσιάσει υποτροπή εντός του πρώτου χρόνου.
4. Τριτογενής σύφιλη
Το τελικό στάδιο της νόσου, όπου η σύφιλη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην καρδιά, τον εγκέφαλο, το συκώτι, τα νεύρα, τα οστά και τα αιμοφόρα αγγεία.
Σήμερα, η τριτογενής σύφιλη είναι σπάνια, χάρη στη σωστή διάγνωση και την έγκαιρη θεραπεία.
Διάγνωση
Η διάγνωση της σύφιλης γίνεται με αιματολογικές εξετάσεις, που ανιχνεύουν τα αντισώματα που παράγει ο οργανισμός έναντι του βακτηρίου. Τα αντισώματα αυτά παραμένουν για χρόνια, επομένως οι εξετάσεις είναι αξιόπιστες ακόμη και μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα.
Θεραπεία
Η σύφιλη θεραπεύεται πλήρως με τη χορήγηση των κατάλληλων αντιβιοτικών. Ο τύπος του φαρμάκου, η δοσολογία και ο τρόπος χορήγησης (ενδομυϊκά ή ενδοφλέβια) εξαρτώνται από το στάδιο της νόσου και καθορίζονται αποκλειστικά από τον ιατρό.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία εξασφαλίζουν πλήρη ίαση και αποτροπή σοβαρών επιπλοκών.
FAQ – Ο ιατρός σας απαντά στις πιο συχνές ερωτήσεις για τη σύφιλη
Η σύφιλη είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα που προκαλείται από το βακτήριο Treponema pallidum (ωχρά σπειροχαίτη). Αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες σε διάφορα όργανα του σώματος.
Η σύφιλη μεταδίδεται κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής, αλλά και μέσω απλής δερματικής επαφής με βλάβες που περιέχουν το βακτήριο. Επίσης, μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκαλώντας συγγενή σύφιλη.
Τα πρώτα σημάδια συνήθως είναι ανώδυνα έλκη στα γεννητικά όργανα ή στο στόμα, τα οποία μπορεί να περάσουν απαρατήρητα, καθώς επουλώνονται μόνα τους. Λίγο αργότερα μπορεί να εμφανιστούν εξανθήματα, πυρετός ή κόπωση, ανάλογα με το στάδιο της νόσου.
Η διάγνωση πραγματοποιείται με αιματολογικές εξετάσεις, οι οποίες ανιχνεύουν τα αντισώματα που παράγει ο οργανισμός έναντι του βακτηρίου. Οι εξετάσεις αυτές είναι απλές, αξιόπιστες και μπορούν να επιβεβαιώσουν τη νόσο ακόμη και χρόνια μετά τη μόλυνση.
Ναι. Η σύφιλη θεραπεύεται πλήρως με τη χορήγηση αντιβιοτικών. Ο τύπος, η δοσολογία και ο τρόπος χορήγησης (ενδομυϊκά ή ενδοφλέβια) εξαρτώνται από το στάδιο της νόσου. Με έγκαιρη θεραπεία, η ίαση είναι οριστική και αποτρέπονται επιπλοκές.
Ναι, η θεραπεία εξαλείφει τη νόσο αλλά δεν δημιουργεί ανοσία. Αυτό σημαίνει ότι αν υπάρξει επαφή με άτομο που νοσεί, είναι δυνατή επανμόλυνση, γι’ αυτό και η πρόληψη μέσω προφυλακτικών μέτρων είναι απαραίτητη.