Η προστατίτιδα είναι ένα σύνδρομο που παρουσιάζεται με ένα φάσμα συμπτωμάτων που συμβαδίζουν με τη φλεγμονή ή/και τη λοίμωξη του προστατευτικού αδένα, όπως τελική δυσουρία, δυσλειτουργία στην κένωση της κύστης, περινεϊκό άλγος, συχνουρία και επώδυνη εκσπερμάτωση.
Σαν βακτηριακή ή μη βακτηριακή.
Οι ασθενείς με προστατοδυνία έχουν συμπτώματα συμβατά με προστατίτιδα αλλά οι καλλιέργειες του προστατικού εκκρίματος είναι αρνητικές και δεν υπάρχουν πυοσφαίρια.
Η οξεία βακτηριακή προστατίτιδα είναι συνήθως εμπύρετος ασθένεια με ξαφνική έναρξη, που χαρακτηρίζεται από έντονα ερεθιστικά συμπτώματα, θετικές ουροκαλλιέργειες και έναν προστάτη αυξημένου μεγέθους και πολύ επώδυνο κατά την κλινική εξέταση.
Η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα χαρακτηρίζεται από εμμένουσες βακτηριακές λοιμώξεις με φλεγμονώδη κύτταρα στα προστατικά εκκρίματα, παρά τα πολλαπλά σχήματα μακροχρόνιας θεραπείας με αντιβιοτικά. Τυπικά οι ασθενείς έχουν ένα μακρύ ιστορικό ερεθιστικών συμπτωμάτων μαζί με ήπια υποκυστικά αποφρακτικά φαινόμενα.
Η διάγνωση της προστατίτιδας είναι δύσκολη, εκτός αν πρόκειται για την οξεία βακτηριακή. Είναι δύσκολο να γίνει η διαφορική διάγνωση μεταξύ της χρονίας βακτηριακής προστατίτιδας, τη μη βακτηριακής προστατίτιδας και της προστατοδυνίας γιατί τα συμπτώματα και τα κλινικά ευρήματα είναι παρόμοια.
Οι προστατικές εκκρίσεις που λαμβάνονται με μάλαξη του προστάτη, μπορεί να εμφανίσουν πυοσφαίρια, ή και βακτήρια σε μία οξεία προστατίτιδα.
Οι τμηματικές καλλιέργειες είναι ποσοτικές καλλιέργειες που στοχεύουν στο να εντοπίσουν βακτήρια σε ένα συγκεκριμένο τμήμα της ουροφόρου οδού. Συνήθως στέλνονται για καλλιέργεια τέσσερα δείγματα. Το πρώτο δείγμα, που συμβολίζεται σαν VB1, είναι τα πρώτα 10 ml των ούρων. Ένα θετικό τέτοιο δείγμα αποτελεί ένδειξη ουρηθρίτιδας ή/και προστατίτιδας. Ένα θετικό VB2 (μέσον της ούρησης) είναι ένδειξη κυστίτιδας. Θετικό VB3 (τα πρώτα 10 ml ούρων μετά από μάλαξη του προστάτη) ή θετικό EPS (προστατικές εκκρίσεις) αποτελούν ένδειξη προστατικής λοίμωξης.
Η Escherichia coli είναι μακράν το συνηθέστερο. Άλλοι παθογόνοι μικροοργανισμοί είναι τα Enterobacter, Proteus, Klebsiella και Pseudomonas spp.
Το αντιβιοτικό που χρησιμοποιείται συνήθως από το στόμα είναι η τριμεθοπρίμη – σουλφομεθοξαζόλη, σε δόσεις 160-180 mg δις ημερησίως. Στους αλλεργικούς στο φάρμακο αυτό ασθενείς μπορεί να χορηγηθεί σιπροφλοξασίνη 500 mg δύο φορές την ημέρα. Η ανωτερότητά τους έναντι των άλλων αντιβιοτικών έγκειται στην 2:1-3:1 συγκέντρωσή τους στον προστατικό ιστό, σε σχέση με τον ορό.
Η οξεία προστατίτιδα συχνά παρουσιάζεται με συστηματικές εκδηλώσεις. Ο παθογόνος μικροοργανισμός είναι συνήθως ένα gram (-) βακτηρίδιο και μπορεί να χρειαστεί παρεντερική χορήγηση αντιβιοτικών, όπως αμπικιλλίνη και μία αμινογλυκοσίδη, που ακολουθείται από ένα σχήμα με αντιβιοτικό από το στόμα, διαρκείας 4 εβδομάδων, με στόχο την αποτροπή εμφάνισης χρονίας βακτηριακής προστατίτιδας. Η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα συνήθως απαιτεί πιο παρατεταμένη χορήγηση αντιβιοτικών. Οι ασθενείς συνήθως έχουν λιθίαση του προστάτου, η οποία είναι εστία βακτηριδίων και συντελεί στις συχνές υποτροπές. Για το λόγο αυτό απαιτείται χρόνια χημειοπροφύλαξη.
Λόγω της μη απομόνωσης του παθογόνου μικροοργανισμού, συνήθως χρησιμοποιείται κάποιο αντιβιοτικό ευρέως φάσματος λ.χ. δοξυκυκλίνη. Αν τα αποτελέσματα δεν είναι ικανοποιητικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντιφλεγμονώδεις παράγοντες.
Η προστατοδυνία είναι μακράν η δυσκολότερη οντότητα θεραπευτικά, καθώς δεν εντοπίζεται φλεγμονώδης ή λοιμώδης διεργασία. Οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται για τη φύση του συνδρόμου, ενώ η αγωγή με έναν α-αδρενεργικό παράγοντα και μυοχαλαρωτικά (λ.χ. διαζεπάμη) έχει πολύ μικρή επιτυχία.
Γονοκοκκική προστατίτιδα Μυκητιασική προστατίτιδα
Φυματιώδης προστατίτιδα Μη ειδική κοκκιωματώδης προστατίτιδα
Παρασιτική προστατίτιδα
Το προστατικό απόστημα είναι μία λοίμωξη του προστάτη, απειλητική για τη ζωή, που συναντάται σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς, όπως αυτοί με σακχαρώδη διαβήτη και νεφρική ανεπάρκεια. Η θεραπεία συνίσταται στην άμεση χειρουργική παροχέτευση, συμπεριλαμβανομένων και των διουρηθρικών τεχνικών και χορήγηση παρεντερικών αντιβιοτικών ευρέως φάσματος.
Μερικοί ασθενείς με ιστορικό προστατίτιδας ανθεκτικής στα συνήθη θεραπευτικά μέσα, πρέπει να υποβάλλονται σε ουροδυναμικό έλεγχο. Συχνά οι ασθενείς αυτοί έχουν δυσλειτουργία της κύστης λόγω αστάθειας του εξωστήρα. Άλλο ενδεχόμενο που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία, είναι η παρουσία διάμεσης κυστίτιδας.