1. Τι προκαλεί τη δημιουργία νεφρόλιθου;
Υπάρχουν πολλές θεωρίες για τη δημιουργία λίθου στους νεφρούς. Δυστυχώς κανένας μηχανισμός δεν εξηγεί πλήρως την αιτία δημιουργίας λίθου σε όλες τις περιπτώσεις.
Σε ένα κοινά αποδεκτό μοντέλο δημιουργίας λίθου, απαιτείται μία περίοδος παθολογικής κρυσταλλουρίας. Για να σχηματιστούν και να μεγαλώσουν οι κρύσταλλοι, είναι απαραίτητο τα ούρα να υπερκορεστούν από τα άλατα που δημιουργούν το λίθο. Ουσίες οι οποίες ενεργούν σαν ανασταλτικοί παράγοντες για τη δημιουργία κρυστάλλων, πρέπει να μειώνονται ή να μην υπάρχουν στα ούρα, και ορισμένες πρωτεΐνες που δρουν σαν πυρήνες για τις εναποθέσεις κρυστάλλων, πρέπει να είναι παρούσες στα ούρα.

2. Ποιοι παράγοντες κινδύνου ευνοούν τη δημιουργία λίθου;
1. Μεταβολική κατάσταση (που επηρεάζεται από το γενετικό υπόστρωμα του ασθενή).
2. Ορμονικές διαταραχές.
3. Περιβαλλοντικοί παράγοντες.
4. Διατροφικές υπερβολές.
5. Ανατομικές ανωμαλίες που οδηγούν σε χρόνια λοίμωξη ή στάση.

3. Πού δημιουργείται λίθος στους νεφρούς;
Οι λίθοι δημιουργούνται στα αθροιστικά σωληνάρια και περνούν στους νεφρικούς κάλυκες, στη νεφρική πύελο και στον ουρητήρα.

4. Αναφέρατε τους τέσσερις πιο συχνούς τύπους λίθου που υπάρχουν στη Βόρεια Αμερική.
1. Λίθοι που περιέχουν ασβέστιο (οξαλικό ασβέστιο, φωσφορικό ασβέστιο ή και τα δύο), 70%.
2. Φλεγμονώδης λιθίαση, στρουβίτης, (ενναμμωνίου φωσφορικού μαγνησίου), 15-20%.
3. Λίθοι ουρικού οξέως, 5-10%.
4. Λίθοι κυστίνης, 1-5%.

5. Ποια είναι η σύνθεση του πιο συχνού λίθου που βρίσκεται στους Αμερικανούς;
Λίθοι ασβεστίου που εμφανίζονται σε συνδυασμό με οξαλικά ή φωσφορικά.

6. Ονομάστε τον πιο συχνό λίθο που βρίσκεται στις Αμερικανίδες. Γιατί;
Φλεγμονώδης λιθίαση. Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στις λοιμώξεις των ουροφόρων οδών από τους άνδρες.

7. Ποιος λίθος κληρονομείται με τον αυτόσωμο υπολειπόμενο χαρακτήρα;
Λίθος κυστίνης.

8. Πώς παρουσιάζεται ο ασθενής με μια μη αποφρακτική λιθίαση νεφρικού κάλυκα;
Συχνά οι λίθοι αυτοί ανακαλύπτονται τυχαία, σε ακτινολογικό έλεγχο που γίνεται για την εκτίμηση άλλων οργανικών συστημάτων ή κατά τη διάρκεια διερεύνησης μίας αιματουρίας.

9. Περιγράψτε την τυπική εμφάνιση ενός ασθενή με λιθίαση νεφρικής πυέλου που προκαλεί αποφρακτικά φαινόμενα.
Απόφραξη που συμβαίνει στο επίπεδο της πυελοουρητηρικής συμβολής προκαλεί κολικοειδές άλγος που εντοπίζεται στην οσφύ ή στην πλευροσπονδυλική γωνία. Ο πόνος δεν σχετίζεται με τη δραστηριότητα και μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία και έμετο.

10. Ποια είναι τα αναμενόμενα ευρήματα της γενικής ούρων σε ασθενείς με νεφρικό κολικό;
Η μικροσκοπική ή μακροσκοπική αιματουρία είναι συχνή. Παρόλα αυτά η απουσία της δεν αποκλείει τη λιθίαση. Η πυουρία μπορεί να παρουσιαστεί χωρίς λοίμωξη. Μπορεί να εμφανιστούν και κρύσταλλοι.

11. Είναι σημαντικό το pH των ούρων στο να καθορίσει τον τύπο του λίθου;
Ναι. Τα όξινα ούρα (pH < 5,5) είναι ένδειξη λίθου ουρικού οξέως, ενώ ένα pH 8 πιθανολογεί φλεγμονώδη λιθίαση.

12. Είναι επαρκής μια ακτινογραφία ΝΟΚ στη διάγνωση ενός λίθου;
Όχι. Μόνο το 90% των λίθων είναι ακτινοσκιεροί. Οι λίθοι ουρικού οξέος είναι συνήθως ακτινοδιαπερατοί και δεν απεικονίζονται σε μια απλή ακτινογραφία.

13. Ποια είναι η ακτινολογική μελέτη που ενδείκνυται;
Σε όλους τους ασθενείς στους οποίους υπάρχει υποψία λίθου στους νεφρούς, πραγματοποιείται μια ενδοφλέβια ουρογραφία εκτός αν υπάρχει αλλεργία στα σκιαγραφικά.

14. Αναφέρατε τις ενδείξεις για χειρουργική αφαίρεση λίθου.

• Επίμονος πόνος.
• Υποτροπιάζουσα μακροσκοπική αιματουρία.
• Απόφραξη με προοδευτική νεφρική βλάβη.
• Υποτροπιάζουσα λοίμωξη των ουροφόρων οδών.

15. Ποιος τύπος λίθου μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική θεραπεία;
Οι αμιγείς ουρικού οξέος μπορούν σχεδόν πάντα να διαλυθούν με θεραπεία αλκαλοποίησης των ούρων από το στόμα. Το κιτρικό κάλιο ή το διττανθρακικό νάτριο είναι δύο ουσίες, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αλκαλοποίηση των ούρων σε ένα pH της κλίμακας των 6,5-7.

16. Είναι η πυελολιθοτομή η θεραπεία εκλογής για ένα λίθο ασβεστίου ενός (1) cm που προκαλεί απόφραξη;
Όχι. Η εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL) είναι η θεραπεία εκλογής και έχει επιτυχία στο > 90% των περιπτώσεων.

17. Μπορούν όλοι οι λίθοι να αντιμετωπιστούν με ESWL;
Οι λίθοι κυστίνης είναι συνήθως ανθεκτικοί στην ESWL. Επίσης λίθοι άλλης σύστασης >2,5 cm σε διάμετρο συχνά συνοδεύονται με απόφραξη, μετά από θεραπεία με ESWL. Τέτοιες περιπτώσεις είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν καλύτερα με διαδερμικές ή ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις αφαίρεσης λίθου.

ΚΟΡΑΛΛΙΟΕΙΔΗΣ ΛΙΘΙΑΣΗ

1. Τι τους προκαλεί τους λίθους;
Οι περισσότεροι λίθοι κοραλλιοειδούς μεγέθους και σχήματος σχετίζονται με λοίμωξη και αποτελούνται από ενναμμώνιο φωσφορικό μαγνήσιο σε συνδυασμό με φωσφορικό ασβέστιο. Αυτά τα μεταλλικά στοιχεία καθιζάνουν στο πυελοκαλυκικό σύστημα με τη μορφή κοραλλιού. Η βασική ανωμαλία σε αυτούς τους ασθενείς είναι τα για μεγάλο χρονικό διάστημα αλκαλικά ούρα από μικροβιακή λοίμωξη και η παραγωγή ουρεάσης (υδρολυτικό ένζυμο που διασπά την ουρία σε αμμωνία και CO2).

2. Σχετίζονται όλοι οι κοραλλιοειδείς λίθοι με λοίμωξη;
Οι περισσότεροι κοραλλιοειδείς λίθοι διαφόρου μεγέθους και σχήματος σχετίζονται με λοίμωξη. Παρόλα αυτά, λίθοι ουρικού οξέος ή κυστίνης μπορεί να αναπτυχθούν με τη μορφή κοραλλιού. Οι λίθοι οξαλικού και φωσφορικού ασβεστίου σπάνια φθάνουν σε τόσο μεγάλο μέγεθος.

3. Πρέπει να αφαιρούνται οι κοραλλιοειδείς λίθοι, ακόμα και αν δεν προκαλούν συμπτώματα;
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η φυσική εξέλιξη αυτών των λίθων είναι η προοδευτική απόφραξη, η λοίμωξη και η απώλεια νεφρικής λειτουργίας. Έτσι λοιπόν η παρουσία και μόνο των λίθων αυτών επιβάλλει αντιμετώπιση, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα.

4. Πώς αφαιρούνται;
Στο παρελθόν η χειρουργική επέμβαση που ονομαζόταν ανατροφική νεφρολιθοτομή, ήταν η μέθοδος εκλογής. Σήμερα έχουν αναπτυχθεί διάφορες μέθοδοι που συνδυάζουν την εξωσωματική λιθοτριψία και τη διαδερμική αφαίρεση των λίθων.